Αρχή

Ιστορικά κόμικς με νέους δημιουργούς

φωτογραφία (2)

13.11.2014
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Του ΣΠΥΡΟΥ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

«Ο Αστερίξ στους Πίκτους» είναι η πρώτη περιπέτεια του αγαπημένου Γαλάτη πολεμιστή, σχεδιασμένη μετά τη συγκατάθεση του Albert Uderzo και την οικογένειας Goscinny από νέους δημιουργούς, τον Jean-Yves Ferri στα κείμενα και τον Didier Conrad στα σχέδια. Μόνο στο εξώφυλλο συνέβαλε ο Ουντερζό. Αυτή τη φορά ο Αστερίξ και ο Οβελίξ ταξιδεύουν στη Σκωτία των Κελτών, βοηθούν στα πολλά προβλήματά τους τους Πίκτους, συναντούν το μυστηριώδες τέρας μιας λίμνης και βέβαια γίνονται για ακόμη μία φορά εμπόδιο στα επεκτατικά σχέδια των Ρωμαίων του Ιούλιου Καίσαρα. Κι όμως, σαν να μην είναι όπως παλιά. Ο Γκοσινί ίσως να μην το ήθελε έτσι, όταν το 1959 μαζί τον Ουντερζό, σκαλίζοντας τις μεγάλες περιόδους της Ιστορίας, αναζητώντας τη νέα τους θεματολογία, τους ήρθε η ιδέα για το ανυπότακτο γαλατικό χωριό.«Βρισκόμαστε στο 50 π.Χ. Ολη η Γαλατία βρίσκεται υπό ρωμαϊκή κατοχή… Ολη; Οχι! Κάπου στην Αρμορική, ένα μικρό χωριό αντιστέκεται στους εισβολείς…». Κι όταν ρωτούν τον Γκοσινί: «Στο σχολείο, κάνατε λατινικά;», εκείνος απαντά: «Οχι… Οι Ρωμαίοι μου μιλούν λες και διαβάζουν τις σελίδες του λεξικού Larousse με τα λατινικά γνωμικά». Ο Ρενέ Γκοσινί ήταν ένας επαγγελματίας χιουμορίστας. Εργατικός και με μεγάλη φαντασία. Δημιουργός πολλών ηρώων, ανάμεσά τους ο διαχρονικά ξεκαρδιστικός μικρός Νικόλας, σεναριογράφος σε κόμικ τίτλους όπως o Λούκυ Λουκ σε σχέδια του Μορίς και o Ιζνογκούντ σε σχέδια του Ταμπαρί. Ομως ο πιο σπουδαίος ήρωάς του είναι ο Αστερίξ. Τα κόμικς όπου πρωταγωνίστησε έγιναν κλασικά, θεμέλιο για τη μετέπειτα εξέλιξη της γαλλοβελγικής σχολής κόμικς. Ο Γκοσινί, μελετώντας Ιστορία -στο δοκίμιο «Αστερίξ και Ιστορία» (εκδ. Μαμουθκόμιξ) που υπογράφουν οι πανεπιστημιακοί διδάκτορες της Ιστορίας Sunnyva van der Vegt και Rene van Royen φαίνεται το εν πολλοίς τεκμηριωμένο ιστορικό υπόβαθρο του κόμικ- έχτισε ένα σύμπαν ευφάνταστων ηρώων. Ταίριαξε καταστάσεις και δρώμενα της εποχής, διατήρησε ισορροπία στις γκάφες, στα λογοπαίγνια, στη δράση, στις παρεξηγήσεις. Οι χαρακτήρες του ήταν κρυστάλλινοι. Και οι ιστορίες που έγραφε απογειώνονταν χάρη στη σχεδιαστική δεινότητα του Ουντερζό. Μία από τις πιο άρτιες συνεργασίες κειμενογράφου και σχεδιαστή στην ιστορία των κόμικς.

Ο Ουντερζό μόνος
Αλίμονο, ο Ρενέ Γκοσινί έφυγε νωρίς από τη ζωή. Πόσο τραγικό: η καρδιά του δεν άντεξε ένα ιατρικό τεστ κόπωσης. Ηταν το 1977 και η ηλικία του ήταν μόλις 51 ετών. Ο Αλμπέρ Ουντερζό συνέχισε τον Αστερίξ. Εγραφε τα σενάρια, βελτιώθηκε αισθητά στο σχέδιο, όμως η απουσία του συνεργάτη του άρχισε να γίνεται εμφανής, όταν ο Ουντερζό σταδιακά παραβίαζε τους κανόνες απίθανου και υπερβολής που είχε ορίσει ο Γκοσινί. Συναντήσαμε ακόμη και εξωγήινους! Κάποιος είχε γράψει: «τα κόκαλα του Γκοσινί θα τρίζουν» αναφερόμενος στο τελευταίο του έργο «Και ο ουρανός έπεσε στο κεφάλι τους» (2005) – όπου και οι εξωγήινοι. Ο τίτλος υπονοούσε ότι θα ήταν η τελευταία περιπέτεια που θα σχεδίαζε. Η επιβεβαίωση ήρθε το 2011 με την επίσημη ανακοίνωση από τον Ουντερζό ότι κρεμάει τα πενάκια του.

Η νέα γενιά
Και τώρα, σειρά έχουν οι Jean-Yves Ferri και Didier Conrad που παρουσιάζονται φιλόδοξοι και διαβασμένοι και αναλαμβάνουν να ανανεώσουν μια βαριά κληρονομιά. Αυτό όμως που παρουσιάζουν, αν και σχεδιαστικά, σε γενικές γραμμές και με λίγες καινοτομίες, είναι πιστό στο ύφος παλαιότερων τευχών, δεν είναι το κόμικ που διαβάσαμε ξανά και ξανά σε σημείο που αποστηθίσαμε κάθε ατάκα, κάθε σκηνή. Οι χαρακτήρες είναι κάπως διαφορετικοί. Ο καινούργιος Αστερίξ σαν να στερείται της παλιάς του δυναμικής και γοητείας. Σαν να υπάρχει μια εύκολη καταφυγή σε χαζοχαρούμενα και επαναλαμβανόμενα αστειάκια. Ομως δεν παύει να ξυπνά μνήμες και να μας κάνει να νοσταλγούμε. Οπως συμβαίνει με τις νέες περιπέτειες του Λούκυ Λουκ, χωρίς τον Μορίς, «πατέρα» του Λούκυ Λουκ. Ο Βέλγος δημιουργός έφυγε από τη ζωή το 2001, αλλά το χιουμοριστικό έπος της Αγριας Δύσης με αυτούς τους γκροτέσκους χαρακτήρες, εδώ και μια δεκαετία βρίσκει συνέχεια στα σχέδια του Achde. Και πρόσφατα είδαμε στα ελληνικά το «Λούκυ Λουκ εναντίον Πίνκερτον» σε σενάρια των Daniel Pennac & Tonino Benacquista (υπάρχουν κάποια που ακόμη δεν έχουν μεταφραστεί) όπου ο φτωχός και μόνος καουμπόι έρχεται αντιμέτωπος με τη μητροπολιτική αστυνομία, και για άλλη μια φορά οι Ντάλτονς κλέβουν την παράσταση. Ομως και πάλι, δεν είναι το ίδιο χωρίς εσένα, Ρενέ Γκοσινί.

 

To άρθρο δημοσιεύθηκε εδώ