Αρχή

Ο Χάρης Τσέβης στο έδρανο

ΤΕΥΧΟΣ 9, ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

Εικόνα ή ουσία; Ή εικόνα με ουσία;
Γίνεται το ένα χωρίς το άλλο; Μάλλον όχι. Όπως έλεγε εκείνο το παλιό γραφιστικό σλόγκαν «you cannot not communicate». Σίγουρα λοιπόν έχει ουσία κάθε εικόνα. Πόση; Όση μπορούμε να δούμε και να νιώσουμε. Προϋπόθεση να έχουν ουσία και τα δύο μέρη, εκείνα του δημιουργού και του δέκτη.

Στις μέρες μας ισχύει ακόμα περισσότερο το «μια εικόνα ισοδυναμεί με χίλιες λέξεις»;
Πάντοτε! Αλλά και το αντίστροφο ισχύει επίσης. Μία λέξη χίλιες εικόνες. Διότι οι λέξεις είναι συμπυκνωμένα νοήματα. Μας κάνουν να δημιουργούμε τις δικές μας εικόνες.

Είστε και καθηγητής. Τι σημαίνει για σας καλός καθηγητής σε οποιαδήποτε ειδικότητα;
Κάποτε είχα ρωτήσει έναν πολύ σημαντικό για μένα άνθρωπο πώς γίνεσαι καλός γονιός. Η απάντηση ήταν απλούστατη. Πρέπει να αγαπάς τα παιδιά σου. Αν τα αγαπάς δε θα έχεις τις απαντήσεις. Αλλά θα τις αναζητείς. Και αν το κάνεις υπάρχουν καλές πιθανότητες να τις βρίσκεις, να τις δοκιμάζεις, να της αναιρείς κ.λπ. Η απάντηση λοιπόν είναι να αγαπάς αυτό που κάνεις. Η διδασκαλία είναι λειτούργημα. Μπορεί ο όρος να έχει χρησιμοποιηθεί καταχρηστικά για πολλές δραστηριότητες, όμως η εκπαίδευση είναι μάλλον η πιο σημαντική. Είναι μια μακροχρόνια επένδυση πόρων και χρόνου που μπορεί να μην επιστρέψει ποτέ. Άρα οι συμμέτοχοι στην παιδεία πρέπει να ξεκινούν με αλτρουισμό και αγάπη. Δεν γίνεται αλλιώς.
Ποιος είναι ο ιδανικός μαθητής για εσάς;
Δεν υπάρχει κάτι τέτοιο. Οι μαθητές είναι αυτοί που είναι. Ο καθένας κάτι ιδιαίτερο και μοναδικό.

Ποιο είναι το επίπεδο της εκπαίδευσης στις εφαρμοσμένες τέχνες στη χώρα μας;
Είναι όπως όλα τα άλλα σε αυτή τη χώρα. Υπάρχουν από εξαιρετικά χαμηλού μέχρι απίστευτα υψηλού επιπέδου προσπάθειες. Είμαστε μια χώρα ηρώων με επιδόσεις που δύσκολα βρίσκονται στο μέσο όρο. Πάντως υπάρχει πολύς πλούτος που τις περισσότερες φορές δεν γίνεται γνωστός. Ευτυχώς υπάρχουν όμως όσοι μπορούν να τον εκτιμήσουν. Όσοι κι αν είναι αυτοί.

 

Ποιοι είναι οι δικοί σας αγαπημένοι καλλιτέχνες;
Δύσκολο να μην παραθέσω ένα κατεβατό… Υπάρχουν τόσοι μα τόσοι δημιουργοί που ξεχωρίζω, παρακολουθώ και διδάσκομαι. Καλύτερα να αναφέρω όσους αγαπώ επειδή συνδέονται με προσωπικά βιώματα και επιλογές. Τους Ιταλούς φουτουριστές και μεταφουτουριστές. Αγαπώ πολύ τον Bruno Munari, τον Nino Di Salvatore αλλά και τους παλαιότερους Giacomo Balla και Fortunato Depero. Από το σύγχρονο design θα ανέφερα σίγουρα τα ονόματα των John Maeda ή την κολλεκτίβα των Buro Destruct, αλλά και Έλληνες δημιουργούς όπως ο Πάνος Βασιλείου ή οι δύο Δημήτρηδες των πρώην Designers United.
Έχετε εμμονές σε θέματα και αν ναι σε ποια και γιατί;
Ποιος δεν έχει; Δεν ξέρω αν ο όρος εμμονή είναι όμως ακριβής. Διότι έχει περισσότερο αρνητικό βάρος. Θα έλεγα πως έχω αγάπες. Θέματα που νιώθω πως έχουν μεγάλο βάθος και μόνο αν μείνω κι επιμείνω σε αυτά, επενδύοντας μεγάλο κεφάλαιο χρόνου θα μπορέσω να προσεγγίσω. Ανάμεσα σε αυτές τις αγάπες ή εμμονές σίγουρα θα διέκρινα τα μωσαϊκά και τις συνθετικές εικόνες. Θα προσέθετα την κυβερνοκουλτούρα και την ποίηση πίσω από τις μηχανές. Θα έβαζα επίσης την ιστορία και την παράδοση (όχι μόνο την ελληνική).

Μια εικόνα που είδατε και θα θέλατε να είχατε δημιουργήσει εσείς;
Κάθε φορά που βλέπω κάτι που ζηλεύω (με τη θετική έννοια) προσπαθώ να μην το φθονώ. Προτιμώ να το απολαμβάνω και να το εκτιμώ. Δε χρειάζεται να το έχω φτιάξει εγώ. Η ομορφιά της ζωής είναι ακριβώς το ότι υπάρχει τόση προσφορά από ιδέες εκεί έξω. Πάντως αν πρέπει να βρω κάτι συγκεκριμένο ως απάντηση στην ερώτηση θα ανάφερα πάμπολλες ιδέες του Bruno Munari, που θα ήθελα να έχω δημιουργήσει. Με είχε στοιχειώσει μια εποχή ή περίοδος που χρησιμοποιούσε τη μουσική ως πρώτη ύλη για τις οπτικές συνθέσεις του. Όμως το καταπληκτικό με τις σπουδαίες ιδέες είναι πως μπορείς να διδάσκεσαι από αυτές και να τις χρησιμοποιείς για να φτιάξεις νέους συνδυασμούς.