TEYΧΟΣ 4, ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013

Το project EPHEMERA της Μυρτώς Παπαδάκη είναι μια πολυμεσική εγκατάσταση, η οποία περιλαμβάνει την ταυτόχρονη προβολή ενός επαναλαμβανόμενου βίντεο και μιας ακίνητης εικόνας, αποσκοπώντας σε μια εικαστική και νοηματική μετα-ανάγνωση του καθημερινού τύπου.

Το project «κινείται» ταυτόχρονα σε δύο επίπεδα: στην πειραματική ανάλυση της τυπογραφικής μορφής (layout) της πρώτης σελίδας πέντε διαφορετικών ημερήσιων εφημερίδων μιας τυχαίας εβδομάδας και στην αποδόμηση-ανασύνθεση των κειμένων τους, με τρόπο ώστε να αναδύονται σκέψεις ποιητικού χαρακτήρα. Στο πρώτο επίπεδο η ανάλυση προχώρησε με βάση τη συνολική οπτική εντύπωση που δίνει το πρωτοσέλιδο της κάθε εφημερίδας, η οποία αποδόθηκε με ένα συνθετικό κάνναβο αποτελούμενο από μαύρες φόρμες (κείμενα) σε λευκό χώρο (κενά και θέσεις φωτογραφιών). Στη συνέχεια προσδιορίστηκαν οι διακυμάνσεις του καννάβου στη διάρκεια μιας εβδομάδας, οι οποίες φάνηκε ότι ακολουθούν έναν ιδιαίτερο οπτικό ρυθμό, διαφορετικό για την κάθε εφημερίδα. Ο ρυθμός αυτός αναδείχτηκε με μια οπτικο-νοηματική μεταφορά, χρησιμοποιώντας την προβολή των εναλλασσόμενων καννάβων στη θέση των ψηφιακών αριθμών ενός ηλεκτρονικού ρολογιού. Στο δεύτερο επίπεδο επιχειρήθηκε μια αποδομητική ανάγνωση της αρθρογραφίας, με τον εντοπισμό φράσεων οι οποίες, όταν διαβαστούν αποσπασμένες από τα συμφραζόμενά τους, έχουν έντονο ποιητικό ύφος και νόημα. Αυτές οι φράσεις απομονώθηκαν και ανασυντέθηκαν σε επτά ενότητες, υπό τον γενικό τίτλο «Ποιητής στο πνεύμα των καιρών. Ένα γνήσιο, φθηνό, οικογενειακό αυτοκίνητο». Τα επτά «ποιήματα» τυπώθηκαν σε χαρτιά διαστάσεων εφημερίδας και «αναρτήθηκαν» με τον τρόπο που κρέμονται οι εφημερίδες σε ένα περίπτερο. Το project EPHEMERA ξεκινά και τελειώνει με μια (προ)υπόθεση: ότι η εφημερίδα, ένας από τους πλέον κοινούς, καθημερινούς τόπους συνάντησης μεταξύ design και νοήματος, μορφής και περιεχόμενου, σημαίνοντος και σημαινόμενου, μπορεί να αποσπαστεί από το τυπικό χρηστικό της πλαίσιο, και να αποκτήσει μια πολυσημία, η οποία την απελευθερώνει από τη θεαματική μυθολογία της καθημερινότητας μέσα στην οποία παράγεται και καταναλώνεται (παθητικά) η ενημέρωση. Με αυτή την έννοια, το project αποτελεί μια περιπλάνηση στην επικράτεια των σημείων, δηλαδή στο πεδίο όπου το ίδιο το de-sign (απο-σημείωση) τείνει να εξ-αντλεί το περιεχόμενο και τους τρόπους του.