Αρχή

Το γκράφικ ντιζάιν είναι 80% γράμματα

SONY DSC

Συνέντευξη Γιούλη Επτακοίλη

Δυο νέοι δημιουργοί, ο Ελληνας Κώστας Βλαχάκης και ο Ολλανδός Joshua Olsthoorn, κάνουν ένα ταξίδι επιστροφής στις «ρίζες», βάζοντας σε πρώτο πλάνο
την τυπογραφία και υπογραμμίζοντας το νοηματικό αλλά και ιστορικό φορτίο των γραμμάτων.

Mπαίνοντας στο γραφείο των «Typical», στο κέντρο της Αθήνας, καταλαβαίνεις αμέσως ότι κάτι δεν πηγαίνει καλά. Αν, όμως, ακολουθήσουμε τη συμβουλή του Πολ Άρντεν, συγγραφέα και επί πολλά χρόνια στελέχους της διαφήμισης, «ό,τι κι αν σκέφτεσαι, σκέψου το αντίθετο», τότε μάλλον όλα πηγαίνουν καλά σ’ αυτό το 3×2 δωματιάκι, όπου μετά βίας χωράνε ένα τραπέζι με δύο υπολογιστές, δυο καρέκλες και μια μικρή βιβλιοθήκη με αγαπημένα βιβλία για την οπτική επικοινωνία και την τυπογραφία, των Κώστα Βλαχάκη και Joshua Olsthoorn.
Οι δυο τους είναι η «Typical», που ξεκίνησε το 2013, όταν αποφάσισαν ότι καλά ήταν τα χρόνια που δούλεψαν σε διάφορα δημιουργικά γραφεία, αλλά είχε έρθει ο καιρός να ακολουθήσουν έναν πιο μοναχικό και αρκετά διαφορετικό δρόμο. Η διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι ο στόχος τους είναι η οργάνωση και σχηματοποίηση της πληροφορίας, η τοποθέτηση του τυπογραφικού σχεδιασμού σε πρώτο πλάνο, η ανάδειξη της σημασίας της τυπογραφίας, των γραμμάτων, των συμβόλων. Με λίγα λόγια, η επιστροφή στις ρίζες, σε ένα θεμελιώδες τελετουργικό.
Μπορεί λοιπόν από την εθνικότητα να μην μπορείς να ξεφύγεις εύκολα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ένας Ολλανδός και ένας Ελληνας, δεν μπορούν να μοιραστούν το ίδιο βλέμμα και την ίδια φιλοσοφία για τη δουλειά.
Γεννήθηκαν και οι δύο το 1981. Ο Κώστας Βλαχάκης μεγάλωσε και σπούδασε στην Ελλάδα, ο Joshua Olsthoorn στην Ολλανδία, και αφού δούλεψε στο Παρίσι και την Ελβετία, κατέληξε στην Ελλάδα για τον πιο συνηθισμένο λόγο: Mια γυναίκα.
Τι ήταν αυτό που τους έκανε να μοιράζονται το μικρό γραφείο του δευτέρου ορόφου στο κέντρο της Αθήνας; «Το κοινό μας ενδιαφέρον για τη σημασία της τυπογραφίας στο ντιζάιν», απαντάει ο Κώστας. «Για τον τρόπο που τα γράμματα επιδρούν στον θεατή».
«Θα λέγαμε ότι όπως ο άνθρωπος αποτελείται από 80% νερό, έτσι και το γκράφικ ντιζάιν σε ποσοστό 80% είναι γράμματα», συμπληρώνει ο Joshua. «Τα γράμματα, η γλώσσα, τα σύμβολα… Αντί να χρησιμοποιούμε αλόγιστα εικόνες ή σχέδια που επηρεάζουν πολύ γρήγορα και εύκολα τον θεατή, θέλουμε να επιστρέψουμε στις ρίζες, σε ένα βαθύτερο επίπεδο ερμηνείας. Και τα γράμματα αποτελούν το καλύτερο εργαλείο για κάτι τέτοιο».
Ο Κώστας τον διακόπτει για να δώσει ένα παράδειγμα: «όταν διαβάζεις κάτι που είναι γραμμένο σε μια παλιά γραμματοσειρά αντί για μια καινούργια, νιώθεις αλλιώς, ακόμη κι αν αυτό που διαβάζεις και στις δύο περιπτώσεις είναι ακριβώς το ίδιο. Το γράμμα από μόνο του δίνει πολλές πληροφορίες, σου λέει κάτι διαφορετικό, γιατί είναι φορτισμένο με πολλά νοήματα».
Δηλαδή τι είναι για σας οι εικόνες; «Δεν τις υποτιμούμε», διευκρινίζει ο Κώστας. «Ούτε θα έλεγα ότι δεν μας αρέσουν. Απλώς έχουμε την αίσθηση ότι συχνά μια εικόνα καλύπτει το μήνυμα ή δημιουργεί σύγχυση, ενώ τα γράμματα ακόμη και σε ένα αφαιρετικό πλαίσιο δίνουν μεγαλύτερο και πιο πλούσιο αριθμό πληροφοριών. Θέλουμε να ανακαλύπτουμε τις ιδρυτικές αρχές μιας ‘’κατασκευής’’, να φτάσουμε όσο πιο κοντά γίνεται στην πηγή του κάθε πράγματος».
«Ναι, και όλα τα πρότζεκτ είναι για εμάς μια ευκαιρία να σκεφτούμε την ανθρώπινη ύπαρξη», συμπληρώνει ο Joshua. «Γι’ αυτό και πιστεύουμε ότι το να φτιάξεις εργαλεία ερμηνείας, είναι πιο σημαντικό. Μπορεί να μην ακούγεται τόσο συναρπαστικό για κάποιους ή να μην είναι αυτό που κερδίζει βραβεία και διακρίσεις, αλλά αυτός είναι ο σκοπός μας». Τον ρωτάω πώς βρήκε το επίπεδο του γκράφικ ντιζάιν όταν ήρθε στην Ελλάδα.
«Εντυπωσιάστηκα», απαντάει χωρίς δεύτερη σκέψη. «όπως έχω εντυπωσιαστεί και από το επίπεδο της αρχιτεκτονικής. Μου αρέσουν ο Πικιώνης, ο Δοξιάδης, με εμπνέουν πολλά κτήρια, που αν και εγκαταλειμμένα κουβαλάνε απίστευτο συμβολικό φορτίο και μεγάλη Ιστορία. Αυτό που σκέφτομαι συχνά είναι ότι θα ήθελα πάρα πολύ να οργανώσω από την αρχή ένα κτίριο που στεγάζει δημόσια υπηρεσία. Οι περισσότεροι πιστεύουν ότι πρόκειται για μια πολύ βαρετή δουλειά, αλλά εγώ βρίσκω συναρπαστικό πρότζεκτ την οργάνωση αυτού του χάους».
Λίγο πριν τους αποχαιρετήσω και αφού είχα δει στον υπολογιστή αρκετές δουλειές τους για Ελληνες και ξένους πελάτες, οι λέξεις που μου έρχονταν κάθε φορά στο μυαλό, ήταν «καθαρότητα, κομψότητα, απλότητα», και κάνω την ερώτηση: Tελικά, με λίγα λόγια τι είναι αυτό που κάνετε; «Θα πω εγώ. Και νομίζω ότι εκφράζω και τους δυο μας», είπε ο Joshua. «Δουλεύουμε έχοντας στο μυαλό μας πως, ό,τι και να φτιάχνεις, δημιουργείς παράλληλα σκέψη».