Παρουσιάζει ο Ευάγγελος Κασσαβέτης
σχεδιαστής
To σήμα που προτείναμε για την υποψηφιότητα της Τρίπολης και της Αρκαδίας στον θεσμό της Ευρωπαϊκής Πρωτεύουσας Πολιτισμού για το έτος 2021, εκ πρώτης όψεως μπορεί να εκληφθεί ως μια ακατανόητη μουντζούρα, ένα μπερδεμένο κουβάρι με γραμμές. Εντούτοις, εδώ βρίσκεται το πρώτο του πλεονέκτημα: προκαλεί την προσοχή με προβοκατόρικο τρόπο, σίγουρα δεν περνά απαρατήρητο και διαθέτει μια εντελώς πρωτότυπη φόρμα που το καθιστά αναγνωρίσιμο, ακόμη και χωρίς το λεκτικό του μέρος.
Σε μια δεύτερη ανάγνωση, όλοι θα διακρίνουμε εύκολα δύο χέρια, δύο παλάμες που αγκαλιάζουν πολλές επάλληλες γραμμές. Θα μπορούσαν να κρατούν ή να προσφέρουν κάτι, όχι απαραίτητα συγκεκριμένο. Ο καθένας μας μπορεί να βάλει ανάμεσα στα χέρια τη δική του επιθυμία ή το δικό του δώρο. Από την αυλαία ενός θεάτρου μέχρι τα μαλλιά ενός κοριτσιού ή μια παγωμένη μπίρα. Μια αγκαλιά αγριολούλουδα, ένα βιβλίο ή ένα κίονα, τα στάχυα του θερισμού, ένα δέμα κληματόβεργες για τη φωτιά της Λαμπρής. Στη δική μας αφήγηση, το σχέδιο έχει σαν αφετηρία ένα μουσικό όργανο, ίσως ένα τιρολέζικο ακορντεόν, μια κέλτικη άρπα, ένα αναγεννησιακό λαούτο, ένα αιγαιοπελαγίτικο σαντούρι ή ένα ηπειρώτικο κλαρίνο. Οι Αρκάδες, βέβαια, θα αναγνώριζαν αμέσως τη σύριγγα, τον αρκαδικό αυλό του Πανός, φτιαγμένη από το καλάμι στο οποίο μεταμορφώθηκε η ομώνυμη νύμφη για να αποφύγει τον ερωτικό πόθο του θεού.
Η σύριγγα στον αρχαίο μύθο λειτουργεί ως όργανο και έργο τέχνης που έρχεται να αποκαταστήσει την αρχέγονη ενότητα των πραγμάτων. Η νύμφη έγινε καλαμιά και το καλάμι έγινε αυλός και ο αυλός έγινε τέχνη. Ο θεός και ο άνθρωπος και η Φύση, γίνονται μέσα από τον αυλό του Πανός μία ενιαία ολότητα με οργανικό και αναπόδραστο τρόπο. Αυτή ακριβώς η αρχετυπική οργανική ολότητα των πάντων, που σηματοδοτεί το κύριο περιεχόμενο του αρκαδικού ιδεώδους, αποδίδεται στο σχεδίασμα του σήματος με τη χρήση της μονοκονδυλιάς, της μιας και μοναδικής γραμμής που το σχηματίζει και το ολοκληρώνει, το υποδιαιρεί και ταυτόχρονα το πολλαπλασιάζει. Σε συμβολικό επίπεδο, το σήμα αναφέρεται ισότιμα και στις δύο συστατικές πλευρές του θεσμού της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας: την οικοδέσποινα Αρκαδία και την προσκεκλημένη Ευρώπη. Aφενός, αποτυπώνει το έργο της Αρκαδίας και όλων των Αρκάδων, σε κάθε χώρο και κάθε χρόνο. Η πολυφωνία των επτά καλαμιών, αφετέρου, συμβολίζει τον διάλογο και τη συνύπαρξη ανάμεσα στους λαούς της Ευρώπης, τις γλώσσες και τις ιστορίες τους, τις μνήμες και τις παραδόσεις τους, τις γιορτές και τους μύθους τους. Ο αρκαδικός αυλός τραγουδά τους πολιτισμούς μας για να συνθέσει τον πολιτισμό μας.
Το μόνο στοιχείο του σήματος που μας επαναφέρει στην οργανωτική και τεχνοκρατική σκοπιμότητα του θεσμού, είναι η τυπογραφία του τίτλου της υποψηφιότητας. Εδώ το γράφημα αποκτά τη ρητή βάση αναφοράς του. Επενδύεται με κύρος και επισημότητα. Για το σήμα αλλά και όλη την οπτική ταυτότητα, επιλέξαμε ως γραμματοσειρά τη Fedra Sans, η οποία, πέρα από την κομψή και καθαρή σχεδιαστική γραμμή, αποτελεί εξαίρετο τυπογραφικό εργαλείο για την απαιτητική επικοινωνιακή υποδομή της διοργάνωσης, αφού διαθέτει χαρακτήρες για όλα τα ευρωπαϊκά αλφάβητα.
Το σήμα λειτουργεί εξίσου αποτελεσματικά σε ασπρόμαυρη και έγχρωμη εκδοχή, σε μικρό και μεγάλο μέγεθος, αλλά και σε θετική ή αρνητική απεικόνιση. Επίσης, η ευέλικτη φόρμα του προσφέρεται για πλήθος δημιουργικών εφαρμογών, αλλά και για πρωτότυπες κατασκευές και εγκαταστάσεις χώρου.