Συνέντευξη στον Πάνο Κωνσταντόπουλο

Η ομάδα Beetroot σχεδιάζει για λογαριασμό της ελληνικής προεδρίας την εικόνα της Ελλάδας στο εξωτερικό, απαγκιστρωμένη από τα συνήθη στερεότυπα του ελληνικού Δημοσίου, δημιουργώντας μια νέα τάση σε κρατικές δουλειές. Μιλήσαμε μαζί τους για την οργάνωση και τη σχεδίαση του συγκεκριμένου πρότζεκτ.

Ένας συνάδελφός μας σχεδιαστής είπε για τη συγκεκριμένη δουλειά πως είναι ίσως η καλύτερη και σοβαρότερη προσέγγιση σε ό,τι εχει γίνει τα τελευταία χρόνια σε τέτοια καμπάνια. Ενώ η Ελλάδα βρίσκεται σε δύσκολη καμπή εσείς αποδώσατε μια διαφορετική εικόνα. Τι έχετε να πείτε γι’ αυτό;

Καταρχήν ευχαριστούμε πολύ για το ευγενικό σχόλιο του συναδέλφου σας, αλλά και εσάς για το ερώτημα που θέτετε, γιατί μας δίνετε την ευκαιρία να αποσαφηνίσουμε κάτι πολύ σημαντικό: η «κρίση» δεν είναι ολιστική. Η Ελλάδα βρίσκεται σε οικονομική κρίση, αλλά αυτό δεν αναιρεί το εξαιρετικά υψηλό της επίπεδο σε πολλούς άλλους τομείς, όπως για παράδειγμα το ελληνικό design και σίγουρα δεν μπορεί και δεν πρέπει να επισκιάζει τον προσανατολισμό της χώρας προς την ανάπτυξη και τη διάθεση για την αλλαγή νοοτροπίας, μέσα από την οποία μπορεί να συμβεί. Όπως είχαμε κάνει νωρίτερα με την έκθεσή μας «The Greek Monsters» έτσι και με την εργασία μας για την ανάληψη της προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αυτό που μας ενδιέφερε ήταν να φωτίσουμε την Ελλάδα που προσπαθεί, που διακρίνεται, που τα καταφέρνει, που ανοίγει πανιά, που συνεχίζει περήφανα το ταξίδι που ξεκίνησε τόσες χιλιάδες χρόνια πριν.

Συνήθως οι δουλειές στο Δημόσιο, όπως έχουμε συνηθίσει, να γίνονται με προχειρότητα και να έχουν μέτρια αποτελέσματα. Ως Beetroot πώς καταφέρατε να πείσετε ένα κατεστημένο Δημόσιο για την αποδοχή αυτής της κουλτούρας;

Όπως αναφέραμε και νωρίτερα, οι επιτυχίες του ελληνικού design διεθνώς είναι πλέον τόσες πολλές και τόσο μεγάλες που είναι αδύνατον να αγνοηθούν. Όπως και η ιδιωτική αγορά έτσι και πολλοί κρατικοί φορείς παύουν να ακολουθούν αποτυχημένες στρατηγικές του παρελθόντος ως προς την επικοινωνία και την προώθηση και στρέφονται στο ελληνικό δυναμικό, σε ομάδες ή γραφεία που έχουν αποδείξει διεθνώς την αξία τους, που είναι ευέλικτα, οικονομικά και έχουν ενδιαφέρον για το τελικό αποτέλεσμα. Ως Beetroot δεν προσπαθούμε να πείσουμε κανέναν. Ανταποκριθήκαμε στην πρόσκληση του αρμόδιου φορέα που μας πρότεινε να εργαστούμε πάνω στο αντικείμενό μας με τον ίδιο τρόπο που εργαζόμαστε για κάθε άλλο πελάτη μας, εφόσον το πλαίσιο συνεργασίας μας επέτρεπε να εργαστούμε ελεύθερα πάνω στο αντικείμενό μας και να έχουμε τον έλεγχο των αποφάσεων που αφορούν τον σχεδιασμό.

Όλοι γνωρίζουμε τα υπέρογκα ποσά που έχουν δοθεί σε αντίστοιχες εργασίες. Λόγω της συγκεκριμένης αμοιβής που υπήρξε, τελικά πόσο ρόλο παίζει σε μια τέτοια δουλειά το ποσό των χρημάτων;

Για τη δημιουργία του λογοτύπου και της οπτικής ταυτότητας για την ανάληψη της προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Beetroot συμφώνησε να λάβει 10.000 + ΦΠΑ. Όπως αντιλαμβάνεστε το ποσό αυτό είναι εξαιρετικά χαμηλό για μια εφαρμογή τέτοιου μεγέθους, αλλά και διεθνούς δημοσιότητας. Είναι, ασφαλώς, η μικρότερη αμοιβή που έχει δοθεί ποτέ σε ανάλογη περίπτωση. Αυτή την πληροφορία τη μοιραζόμαστε μαζί σας για να μην υπάρχει παραπληροφόρηση σχετικά με το μέγεθος της αμοιβής μας, για το οποίο έχουν ακουστεί πολλά που πολύ θα θέλαμε να είναι αληθή. Από εκεί και πέρα, στην Beetroot άπαξ και έχουμε συμφωνήσει την αμοιβή μας, εργαζόμαστε με το ίδιο πάθος ανεξαρτήτως του μεγέθους της και αυτό ισχύει ακόμη και για τα έργα που έχουμε αποφασίσει να πληρωθούμε με κάποιο ανταλλακτικό όφελος ή εμπίπτουν στο πρόγραμμα κοινωνικής προσφοράς της ομάδας μας.

Μπορείτε να μας κάνετε μια μικρή ανάλυση του σχεδιασμού, όπως επίσης πόσο χρόνο διήρκεσε ο σχεδιασμός και τι εφαρμογές υλοποιήθηκαν;

Μας εδόθη μια περιγραφή των απαιτήσεων το έργου (brief), το οποίο ακολουθήσαμε, με διάθεση να εστιάσουμε και να συγκεντρώσουμε, τις θεματικές κατευθύνσεις και τις επιδιώξεις που μας προτάθηκαν. Με αυτό τον τρόπο καταλήξαμε σε τέσσερις σχεδιαστικούς άξονες που εμπεριείχαν νοηματικά όλες τις συνιστώσες του ελληνικού προγράμματος: Αισιοδοξία, Θάλασσα, Ελλάδα, Ευρώπη. Παίρνοντας σαν δεδομένο ότι ο σχεδιασμός μας θα έπρεπε να επιτρέπει την ανάπτυξη πολλών εφαρμογών, πολλές από τις οποίες δεν μπορούσαμε να τις γνωρίζουμε από πριν, αλλά και την εκμετάλλευσή τους από πολλούς φορείς και μέσα, αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε ένα οπτικό σύστημα που να μπορεί να γεννά νέες συνθέσεις ανάλογα με τις εκάστοτε απαιτήσεις. Στο κέντρο αυτού του συστήματος υπάρχει μια απλή αλλά αρκετά περιεκτική ιδέα: τα αρχικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, e και u, μεταμορφώνονται σε δύο φόρμες που θυμίζουν ιστιοφόρο. Το ιστιοφόρο είναι ένα όχημα που χρειάζεται ειδίκευση για να το κυβερνήσεις, η οποία μεταξύ άλλων απαιτεί εξαιρετική γνώση των συνθηκών πλεύσης. Το πλήρωμα πρέπει να είναι αποφασισμένο, συγκεντρωμένο και να συνεργάζεται προκειμένου να το οδηγήσει. Όταν το ιστιοφόρο συμπλέει μαζί με άλλα, πρέπει να κρατά τις αποστάσεις του για να μην «χάνει τον αέρα του», αλλά και πώς πρέπει να ακολουθεί με την ταχύτητα της νηοπομπής για να μην ξεμείνει πίσω. Ακόμη είναι το μέσο με το οποίο μπόρεσαν να επικοινωνήσουν οι λαοί της αρχαιότητας, οι οποίοι πολύ αργότερα κατόρθωσαν να συνενωθούν. Με αυτό τον τρόπο πέρα από το λογότυπο, την τυπογραφία και τη χρωματική παλέτα αναπτύξαμε αρκετές αλλά συγκεκριμένες φόρμες, ως εργαλεία πολλαπλών χρήσεων με τη δυνατότητα είτε να αποτελούν το δοχείο (container) ενός κειμένου ή οπτικού υλικού (φωτογραφία, video), είτε ως εικαστικά στοιχεία, με σαφή μορφολογική αναφορά στο λογότυπο, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν, είτε αυτόνομα είτε συμπληρωματικά μέσα σε μια δισδιάστατη ή τρισδιάστατη σύνθεση.